5 Ποιες είναι οι συνέπειες ενός διαζυγίου/χωρισμού;
5.1. Με ποιον τρόπο διαχωρίζεται η περιουσία (εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα);
Στην περίπτωση του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, η κοινή περιουσία χωρίζεται μεταξύ των συζύγων κατ' εφαρμογή των διατάξεων για την κατάργηση της κοινής ιδιοκτησίας. Σύμφωνα με τη Νομοθετική Πράξη περί Ιδιοκτησίας, όταν παύει η συνιδιοκτησία, η περιουσία χωρίζεται κατ' εφαρμογή συμφωνίας μεταξύ των συνιδιοκτητών. Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, θα εκδοθεί απόφαση δικαστηρίου.
Ο διαχωρισμός της κοινής περιουσίας μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αφού λήξει το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων (είτε με το θάνατο ενός εκ των συζύγων είτε με διαζύγιο είτε με τη σύναψη γαμικού συμφώνου με το οποίο θεσπίζεται διαφορετικό περιουσιακό καθεστώς). Η περιουσία που δεν έχει διαχωριστεί θεωρείται ότι είναι κοινή περιουσία των συζύγων έως ότου διαχωριστεί.
Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων και του καθεστώτος περιουσιακής αυτοτέλειας, δεν υπάρχει κοινή περιουσία των συζύγων, επομένως δεν υπάρχει διαχωρισμός περιουσίας.
5.2. Ποιος είναι υπεύθυνος για τα υπάρχοντα χρέη μετά το διαζύγιο/χωρισμό;
Ισχύουν οι ίδιοι κανόνες που περιγράφονται στα σημεία 2.5 και 2.6.
5.3. Πρέπει ο ένας σύζυγος να εγείρει αξίωση για αντισταθμιστική πληρωμή;
Ανεξάρτητα από το καθεστώς που εφαρμόζεται για τις περιουσιακές σχέσεις μεταξύ των συζύγων, εάν ένας σύζυγος προβαίνει σε μεγαλύτερες χρηματικές δαπάνες για την οικογένεια από τον έτερο σύζυγο, θεωρείται ότι ο/η σύζυγος δεν έχει δικαίωμα να ζητήσει αποζημίωση για όσα παραπάνω έχει συνεισφέρει από τον έτερο σύζυγο.
Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, εάν ένας σύζυγος που δικαιούται να διαχειρίζεται κοινή περιουσία χρησιμοποιεί την κοινή περιουσία προς όφελος της ξεχωριστής περιουσίας του/της, θα καταβάλλει αποζημίωση για την αξία της περιουσίας που χρησιμοποίησε. Η αποζημίωση θα θεωρείται ότι αποτελεί μέρος της κοινής περιουσίας. Εάν ένας σύζυγος χρησιμοποιεί την ξεχωριστή περιουσία του/της προς όφελος της κοινής περιουσίας, μπορεί να ζητήσει την αποζημίωση της σχετικής αξίας από την κοινή περιουσία.
Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων, κατά τη λήξη του καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, οι σύζυγοι έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν αντισταθμιστική πληρωμή και χρηματική αποζημίωση. Το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων λήγει είτε με το θάνατο ενός εκ των συζύγων, είτε με διαζύγιο ή με τη σύναψη γαμικού συμφώνου που θεσπίζει διαφορετικό καθεστώς για τις περιουσιακές σχέσεις είτε με δικαστική απόφαση κατόπιν αιτήματος ενός εκ των συζύγων.
Το μερίδιο της περιουσίας κάθε συζύγου που αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων (αποκτηθέντα περιουσιακά στοιχεία) αντισταθμίζεται.
Προκειμένου να προσδιοριστεί ο βαθμός στον οποίο τα περιουσιακά στοιχεία υπόκεινται σε αντισταθμιστική πληρωμή, καταρτίζεται απογραφή των περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν σε κάθε σύζυγο, στην οποία απαριθμούνται όλα τα περιουσιακά στοιχεία των συζύγων (σύνολο περιουσιακών στοιχείων), παρουσιάζει την περιουσία των δύο συζύγων κατά την έναρξη του έγγαμου βίου ή του καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις (πάγια περιουσιακά στοιχεία), καθώς επίσης την περιουσία των δύο συζύγων που αποκτήθηκε έως το τέλος του γάμου ή του καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις (αποκτηθέντα περιουσιακά στοιχεία) και την αξία των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων.
Τα ακόλουθα δεν θα αντισταθμίζονται:
- περιουσιακά στοιχεία που άνηκαν σε έναν εκ των συζύγων πριν από το γάμο•
- περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου εκ χαριστικής αιτίας (όπως δωρεά ή κληρονομιά)•
- δικαιώματα που προκύπτουν για ένα σύζυγο λόγω προβλήματος υγείας ή σωματικής βλάβης και στη βάση κρατικής και υποχρεωτικής συνταξιοδοτικής ασφάλισης•
- περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν ως αντάλλαγμα για περιουσιακά στοιχεία που δεν υπόκεινται σε αντισταθμιστική πληρωμή.
Στο πλαίσιο του καθεστώτος του περιουσιακής αυτοτέλειας, οι σύζυγοι αντιμετωπίζονται για τους σκοπούς της περιουσιακής σχέσης τους όπως εάν δεν ήταν παντρεμένοι μεταξύ τους. Επομένως, ένας σύζυγος έχει δικαίωμα προσφυγής μόνο σε γενικές αξιώσεις για αποζημίωση (όπως αδικαιολόγητος πλουτισμός, αποζημίωση ζημιών).